به گزارش پایگاه خبری گفتمان دریا؛ سلسله لایوهای " پایان کشتی سازی در ایران"  که به همت آکادمی دریایی سیراف برگزار می شود می کوشد تا به شفاف سازی، بررسی و آگاهی بخشی در خصوص مشکلات موجود صنعت کشتی سازی در کشور بپردازد.

*دکتر ضیائی: واقعیت این است که سیاست گذاری در کشور ما در سطوح مختلف مرتبط به یک ارگان نمی شود و استراتژی ها و سیاست گذاری های کلان حکومت همه در این مساله نقش آفرین هستند.ضمن این که شرایط سیاسی، اقتصادی،منطقه ای و همه و همه در این سیاست گذاری ها نقش دارند و همواره با متغییرهای بسیاری در این زمینه مواجه هستیم. اما تاکید من بر روی آن دسته از سیاست هایی است که توسط ارگان های مسئول تدوین می شود. مثلا شما در خصوص دانش بنیان ها صحبت کردید و ما در لایو" کشتی سازی و تکنولوژی" که در آینده خواهیم داشت از معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری دعوت خواهیم کرد، اما واقعیت این است که صنعت استراتژیکی مانند کشتی سازی از نگاه این معاونت صنعتی قابل قبول در حوزه دانش بنیان نیست! مثلا می گویند وقتی موتور کشتی از خارج از کشور می آید چطور ممکن است کشتی سازی دانش بنیان باشد؟ این دیدگاه از نظر من دارای اِشکال است و این نگاه تنها در حوزه اجرا و واردات و صادرات نیست، این یک تفکّر غالب است و باید در بین صنایع کشور نگاه به صنعت کشتی سازی عوض شود!

مهندس سیّد‌مرندی:بله؛ این فرهنگ باید اصلاح شود...

*دکتر ضیائی:نکته انتقادی دیگر این است که اگر به 40 سال گذشته نگاه کنیم می بینیم که قبل از آن ساختار منسجمی در کشتی سازی وجود نداشته است و خودِ جنگ محرّکی برای استارت این مساله شده است. مثلا کشتی سازی صدرا کمک بسیاری به جنگ کرد و در حوزه های مختلف از سازه های آبی تا شناورهای لَندینگ کرافت که ساخته شد و در پیروزی های جنگ ما نقش بسیاری ایفا کرد، یا در حوزه کانتینربَرهایی که سفارش آن برای هر کشوری غنیمت بود. اما با همه این ها نقشه راهی برای این صنعت طراحی نشد...در دورانی بحثی با عنوان سیاست دریامحور پیش آمد و مجمع تشخیص مصلحت نظام نیز بارها به این موضوع پرداخت، اما نتیجه ای از آن حاصل نشد و نقشه راهی به وجود نیامد. سوال من این است که آیا ما بدون نقشه راه می توانیم پیروز شویم؟ آن هم در شرایطی که استراتژی های دنیا در این حوزه به دلیل سرعت بالای تغییرات در بازار و تجارت، در حال تغییرات سریع است.حتی ممکن است این سوال من از توان این شورا خارج باشد، چون به یک هم افزایی بزرگتر نیاز دارد...

مهندس سیّد‌مرندی: بحت توسعه اقتصادی دریامحور نیازمند کار فراوان است.این بحث در خصوص استان حوزستان تا منطقه مکران در استان سیستان و بلوچستان مد نظر بوده است. همچنین در منطقه شمال کشور هم باید به دنبال این مساله باشیم؛ چراکه از خزر غافل مانده ایم. ما از یک وضعیت ژئوپولوتیک برخوردار هستیم و 7 کشور همسایه مرزی و10 کشور با مرز ساحلی داریم.اما از هیچ یک نتوانسته ایم استفاده کنیم و سیاست موجود پاسخگو نبوده است.اکنون در دولت سیزدهم سیاست متوازنی گذاشته شده است و در حال نزدیک شدن به سیاست های صحیح این حوزه هستیم.البته باید دستورالعمل های قابل اجرا نیز در این حوزه تدوین شود.مثلا در قانون توسعه صنایع دریایی مصوب مجلس مصوباتی است که در طول 10 سال محقق نشده است و نمی توانیم بازخوردی از اجرای این قانون داشته باشیم. یعنی یک ساختار حمایتی ایجاد کرده ایم اما در الف اول آن مانده ایم.یکی از کارهای ما در شورا این بوده که بررسی کرده ایم که چرا این قانون محقق نشده و چه ایرادی داشته است؟! مشکل از قانون بوده یا اجرای آن؟ این که استراتژی های دنیا به سرعت تغییر می کند صحیح است، اما ما هم باید در ابتدا شکل بگیریم و نهایتا بر حسب نیازهای استراتژیک تغییر کنیم.

*دکتر ضیائی:همه ما از تحریم آسیب دیده ایم؛ اما برای برخی صنایع ما مانند صنایع نفت و گاز تحریم ها، فرصت نیز بود. در خصوص کشتی سازی وقتی می گوییم این کار اقتصادی نیست می گویند برای رفع نیاز کشتی ساختیم.می دانیم که هیچ وقت قانون برای حمایت از تولید داخل جلوی واردات را نگرفت، بلکه این تحریم ها بود که این کار را کرد. اما در این شرایط دولت می توانست به صنایع کشتی سازی ما فرصت بدهد. می خواهم بپرسم از نظر شما تحریم ها برای صنعت دریایی یک فرصت بود یا یک تهدید؟

مهندس سیّد‌مرندی: دریا دارای جنبه های مختلف است؛ در حوزه فراساحل که شامل نفت نیز می شود به دلیل این که کارفرمای نفتی خواست، توانست تهدید را به فرصت تبدیل کند.شاید در ابتدا از ساخت یک سازه 200 تُنی با ابعاد 15 در 15 در فراساحل خوشحال شده بودیم، اما اکنون سازه های بسیاری در این حوزه برای نصب در دریا یا پالایشگاهها ساخته شده است. بنابراین کارفرمای این حوزه وقتی دید که امکان واردات به دلیل تحریم دیگر وجود ندارد، دست به ساخت زد و توانست تهدید را به فرصت تبدیل کند.بر این اساس شرکت های این حوزه در دوران تحریم توانستند به پیمانکاران قوی تری تبدیل شوند. اما در حوزه صنایع دریایی کارفرماها این را نخواستند.نمی توانیم بگوییم که کشتی رانی جمهوری اسلامی 6 کشتی و نفتکش 2 کشتی داد پس نقش خود را به خوبی ایفا کرد؛ چون این ها کشتی دادند و رها کردند! حتی بارها گفتند که ما برای حمایت از این بخش، 90 درصد پول را دادیم؛ اما پول دادند و رها کردند! یعنی  نظارت و کنترل را برداشتند و همین مساله سبب آسیب رسیدن به کشتی سازی های ما شد.

*دکتر ضیائی:چرا این کار مفید نبود؟

مهندس سیّد‌مرندی: چون افراد این پول ها را صرف سفرهای خارج از کشورغیر ضروری  کردند و بعد نیازمند مدیران توانمند شدند و همچنان این مدیران جور مشکلات آنها را می کشند.مثلا اکنون در کشتی سازی ایزو اکو افراد توانمندی هستند؛ اما دارند جور قبلی ها را می کشند.چون پول بوده و پول پاشی شده، اما  کنترل لازم نشده است! مثلا در ساخت لندینگ کرافت ها که فرمودید سیاست کلی درست بوده، اما آیا باید آن شناور را می ساختیم؟ هیچ کس آن زمان به فکر گرانی سوخت نبوده و سیاست درست اجرا نشده است. بنابراین در حوزه کشتی سازی کارفرماهای ما نخواستند و فقط ساکت کردند؛ چون 95 درصد کشتی سازی های ما دولتی بودند و به وزیر فشار می آوردند! کار کشتی سازی این گونه نیست که وزیر برود کار بگیرد. ما باید به توانمندی برسیم که آقایان درِ کشتی سازی ها را بزنند و بگویند "فرصت داری؟ این کار را برای ما می توانی بسازی یا خیر؟" بر این اساس تحریم شرایط را بدتر کرد و آقایان هم استفاده نکردند.مثلا در بحث سفارش اَفراماکس، چرا باید فلاسک چای و سیستم یخچال آن را هم از خارج می خریدیم؟حتی موکت آن هم از ترکیه آمد! یا مثلا توان ساخت هَندریل را داشتیم، اما وارد کردند! یعنی به جای وارد کردن ضروریات، صفر تا صد را وارد کردند...

*دکتر ضیائی:شاید مساله مزیت رقابتی در حوزه کشتی سازی مزیت لابی گری است!

مهندس سیّد‌مرندی:بله؛ متاسفانه همین طور است و فرصت ها را از دست دادند.

این گفتگو ادامه دارد...

انتهای پیام/

انتهای پیام/