به گزارش پایگاه خبری گفتمان دریا، اکنون فاز اول کریدور اقتصادی چین و پاکستان (CPEC) به عنوان پروژه شاخص در طرح کمربند و جاده (BRI) تکمیل و این پروژه وارد فاز دوم خود شده است. این مرحله فرصت‌های بزرگی را برای پاکستان، چین، آفریقا، کشورهای خلیج فارس و کشورهای آسیای مرکزی فراهم می‌کند تا تجارت متقابل خود را افزایش و با سایر نقاط جهان به روشی بسیار امن‌تر و کارآمدتر ارتباط برقرار کنند و هزینه تجارت خود را کاهش و امنیت را افزایش دهند.

توسعه زیرساخت‌های اقتصادی از طریق کریدور اقتصادی چین و پاکستان

تمرکز مرحله اول CPEC بر راه اندازی پروژه‌های جدید برق در پاکستان و توسعه زیرساخت‌ها بود. در همین حال، مرحله دوم این پروژه در مورد ارتقا و توسعه بخش معدن و فناوری اطلاعات، نوسازی کشاورزی و ایجاد مناطق ویژه اقتصادی (SEZ) در پاکستان متمرکز است. CPEC برای پاکستان بسیار حیاتی‌تر از چین است؛ زیرا می‌تواند اقتصاد راکد و در حال مبارزه پاکستان را تثبیت و فرصت‌های جدیدی برای سرمایه گذاری‌های شورای همکاری خلیج فارس در این کشور ایجاد کند. یک پایانه نفتی با فضای ذخیره سازی قابل توجه، مورد توجه کشورهای شورای همکاری خلیج فارس خواهد بود. CPEC مسیر بسیار کوتاه‌تری را برای واردات نفت و گاز به چین فراهم می‌کند.

در چارچوب پروژه CPEC، بزرگراه قراقورام، که اغلب به دلیل شرایط جغرافیایی به عنوان یکی از شگفتی‌های جهان شناخته می‌شود، نیز در حال توسعه است. ارتقاء این بزرگراه برای موفقیت CPEC حیاتی است، زیرا اتصال شمال به جنوب و همچنین ارتباطات دریایی و زمینی شرق به غرب را نیز تقویت می‌کند. چین همچنین در حال توسعه استان سین کیانگ غربی خود برای ارتباط با CPEC است.

بندر گوادر بهترین گزینه برای کشورهای محصور در خشکی آسیای مرکزی و افغانستان است. منطقه آسیای مرکزی دارای منابع طبیعی عظیم انرژی است و تجارت و ارتباط با کشورهای آسیای مرکزی می‌تواند به پاکستان در مبارزه با بحران انرژی کمک کند. علاوه بر این، پاکستان می‌تواند از طریق اتصال ریلی و جاده‌ای به بازارهای آسیای مرکزی نیز دسترسی داشته باشد. در حال حاضر، پاکستان کار روی پروژه راه آهن ترانس-افغان را آغاز کرده که ارتباط بین پاکستان و کشورهای آسیای مرکزی را فراهم می‌کند. ساخت CPEC و ارتباط آن با آسیای مرکزی باعث تقویت بیشتر روابط بین دو طرف خواهد شد.

شهباز شریف، نخست وزیر پاکستان، در سفر اخیر خود به دوشنبه گفت که افغانستان و تاجیکستان نیز می‌توانند از بنادر CPEC و پاکستان برای تجارت استفاده کنند. این پیوندها همچنین می‌توانند به ایجاد صلح و ثبات در جنوب آسیا کمک کنند. هند، رقیب اصلی پاکستان، همچنین می‌تواند از راه‌آهن ساخته شده تحت پروژه CPEC برای تجارت با منطقه آسیای مرکزی و افغانستان استفاده کند. هند یکی از کشورهای در حال رشد در جنوب آسیا است و به دنبال دسترسی به بازارهای آسیای مرکزی و ایجاد روابط صمیمانه با افغانستان است. این جاه طلبی هند تنها می‌تواند با ایجاد روابط برادرانه با پاکستان و از طریق ارتباط با کریدور اقتصادی چین و پاکستان تحقق یابد.

پاکستان نیز در روابط خود با افغانستان با مشکلاتی مواجه است. افغانستان قربانی تحریم‌های ناعادلانه غرب است و به ثبات اقتصادی نیاز دارد، برای این منظور به دنبال ایجاد روابط صمیمانه اقتصادی با کشورهای همسایه است. پاکستان نیز به دنبال ایجاد روابط برادرانه با افغانستان بوده و این تنها راه حل برای پاکستان برای رهایی از خطر تروریسم است. از همین روی، CPEC فرصت بزرگی را برای هر دو طرف فراهم می کند تا روابط خود را تقویت کنند.

ابعاد ژئوپلیتیک و دیدگاه‌های بین‌المللی راهگذر چین و پاکستان

اگرچه CPEC در واقع یک پروژه اقتصادی است که با هدف تقویت تجارت و ارتباطات منطقه‌ای انجام می‌شود، اما غرب و متحدانش بر دادن جهت‌گیری ژئوپلیتیکی به آن اصرار دارند. آنها معتقدند چین می‌تواند در صورت تشدید تنش‌ها و درگیری‌ها در اقیانوس هند از بندر گوادر به عنوان پایگاه دریایی استفاده کند. اما این استدلال به دلایل مختلف بسیار غیر قابل قبول است. چین سیاست نفوذ مسالمت‌آمیز را دنبال می‌کند و این امر باعث می‌شود که در جنگ‌های بین‌المللی غایب باشد. علاوه بر این، نیروی دریایی پاکستان نیز دارای قابلیت‌های قابل توجهی برای تامین امنیت و دفاع از منافع دریایی خود است.

کریدور اقتصادی چین و پاکستان همچنین فرصت‌هایی را برای تجارت با کشورهای آفریقایی فراهم می‌کند. منطقه آفریقا بخش مهمی از ابتکار کمربند و جاده چین بوده و این کشور به دنبال افزایش نفوذ خود بر مناطق مختلف از طریق پروژه BRI است. منطقه آفریقا یک بازار رو به رشد است و فرصت‌های قابل توجهی را برای تجارت و صادرات محصولات خود به چین ارائه می‌کند. علاوه بر این، جوانان آفریقایی فرصتی برای چین در راستای دسترسی به نیروی کار ارزان در رشد صنعت خود فراهم می‌کنند. آفریقا یکی از غنی ترین مناطق جهان از نظر منابع معدنی است. بنابراین، CPEC فرصت بزرگی را برای چین، پاکستان و منطقه محصور در خشکی آسیای مرکزی برای تجارت با آفریقا و دسترسی به منابع معدنی و بازارهای آن فراهم می‌کند.

بنابراین، CPEC یک فرصت برد-برد برای پاکستان، چین، آفریقا، آسیای مرکزی و کشورهای شورای همکاری خلیج فارس فراهم می‌کند. این پروژه برای کشورهای در حال توسعه و توسعه نیافته به ویژه پاکستان، افغانستان و چین غربی رونق در پی خواهد داشت. همچنین، شورای همکاری خلیج فارس و ایران شاهد افزایش صادرات انرژی خود به شمال خواهند بود. علاوه بر این، بندر گوادر به عنوان یک بندر بین المللی با اهمیت فوق العاده در صحنه جهانی ظاهر خواهد شد.

منبع: نئو ژورنال (ترجمه: مسیر اقتصاد)

انتهای پیام/