مروری بر پروژه انتقال آب دریای خزر
به گزارش پایگاه خبری گفتمان دریا، در حالیکه موضوع تامین آب یکی از سه چالش اصلی پیش روی حاکمیت است اما هنوز نظام حکمرانی برسر تامین آب به اجماع نظر نرسیده است. محسن رضایی معاون اقتصادی دولت سیزدهم اخیرا درباره انتقال آب خزر به سمنان اظهارنظر کرده و این مسئله واکنش نمایندگان استان مازندران را به شدت برانگیخته است. دولت سیزدهم طرح دولت دوم اصلاحات را در دست گرفته و برای رفع بیآبی سمنان به انتقال آب خزر متوسل شده است البته حاکمیت فقط به فکر انتقال آب دریای خزر نیست بلکه به فکر چگونگی دسترسی به آبهای عمیق در مناطق کویری هم هست؛ اما ماجرا این است که مراکزپژوهشی و تصمیم سازان هنوز از تبعات و آسیبهای خطرناک اجرای این دو طرح به شدت نگرانند. بنابراین سیاستگذاران هنوز درباره انتقال آب از دریاچه خزر و یا اقدامات عاجل برای دسترسی به آبهای عمیق به اجماع نظر نرسیدهاند.
اخیرا علیاصغر باقرزاده، عضو مجمع نمایندگان استان مازندران در واکنش به صحبتهای محسن رضایی معاون اقتصادی رئیسجمهوری درباره انتقال آب دریای خزر به استان سمنان به "خانهملت" گفته است که انتظار میرود مسئولان در اقدامات محیط زیستی که تبعات بلند مدتی دارد و گاهی قابل جبران نیستند محتاط تر سخن بگویند و سنجیدهتر عمل کنند.
به گفته باقرزاده پیشنهاد انتقال آب دریای خزر بیشتر جنبه تبلیغاتی دارد تا یک پروژه قابل اجرا؛ طرح انتقال آب دریا بارها از طرف مسئولان و کارشناسان محیطزیست هشدار داده شده و تبعات آن نیز رسانهای شده است؛ انتظار میرود مسئولان امر قبل از پرداختن به چنین مباحث محیط زیستی که تبعات جبران ناپذیری دارد کمی بیشتر تامل کنند.
عضو کمیسیون بهداشت و درمان مجلس گفته است نمایندگان مردم در بهارستان انتظار دارند معاون اقتصادی رئیسجمهوری در مورد تورم افسار گسیخته به قوه مقننه پاسخگو باشد زیرا امروز مسئله اصلی کشور اقتصاد و معیشت مردم است. مردم نیازمند بهبود وضعیت اقتصادی و معیشتی خود هستند، اگر قرار است وعدهای توسط مسئولان ارائه شود بهتر است در حوزه کاری خود آنها باشد تا شاهد حل مشکلات کشور باشیم.
به گزارش "فردایاقتصاد" طرحهای پرهزینه و با تبعات سنگین زیست محیطی مانند طرحهای انتقال آب از دریاچه خزر به سمنان و آب دریای عمان به سیستان و بلوچستان سالهاست که در محافل تصمیم ساز دست به دست میشود. البته مجلس یک سال و نیم پیش با طرح انتقال آب از دریای عمان به سیستان و بلوچستان موافقت کرد اما داستان انتقال آب به سمنان متفاوت است. سمنان به عنوان استان معین تهران لحاظ میشود. در روزهایی که موضوع انتقال پایتخت به سمنان مطرح بود؛ موضوع انتقال آب خزر به سمنان هم مطرح شد. برخی از کارشناسان اعلام میکردند که هدف ازطرح انتقال آب فقط رفع تشنگی و رونق کشاورزی و رشد صنایع نیست بلکه میخواهند جمعیت سمنان را به دلایل سیاسی افزایش دهند.
نخستین بار در اواخر دولت دوم سیدمحمد خاتمی که محمدرضا عارف معاون اول او و حبیب الله بیطرف وزیر نیروی کابینه بود این طرح تصویب و ابلاغ شد. هرچند اجرای این طرح مدتها بلاتکلیف بود اما احمدینژاد در سفر استانی خود به سمنان که در سال ۸۹ انجام شد این طرح را به رسمیت شناخت و بالاخره در خرداد سال ۹۱ به شرکت «توسعهٔ منابع آب و نیروی ایران» بهعنوان مجری ابلاغ شد.
در دولت حسن روحانی، وزارت نیرو پیگیر نظر کارشناسی محیطزیستیها بود و سرانجام روحانی در آذر ۱۳۹۷ در سفر به سمنان خبر داد که کارشناسیها به اتمام رسیده، مشکلات حل شده و دولت، آمادگی دارد اگر سرمایهگذاری بخواهد وارد کار شود، امکانات لازم را در اختیار بگذارد.
این سخنرانی روحانی، با واکنشهای زیادی از سوی منتقدان مواجه شد و حتی معاون وقت محیطزیست، پروین فرشچی، با انتقال بین حوضه به دلیل تبعات اقتصادی و محیطزیستی آن مخالفت صریح کرد. فرشچی مدتی پس از این اظهارات سفیر ایران در فنلاند شد. ۴۰ نماینده مجلس شورای اسلامی در نامهای خطاب به حسن روحانی، رئیسجمهور وقت، مخالفت خود با طرح انتقال آب خزر به کویر مرکزی و استان سمنان را اعلام کردهاند. این طرح باعث تنش در مجلس شد و برای لحظاتی نظم جلسهٔ مجلس را نیز بر هم زد.
نمایندگان مخالف این طرح در نامهٔ خود که متن آن در روز دوشنبه ۲۲ مهر ۱۳۹۸ توسط خبرگزاری فارس منتشر شد، ابراز شگفتی کردند که چرا با وجود مخالفتهای مرکز پژوهشهای مجلس، مرکز بررسیهای استراتژیک ریاست جمهوری، اداره کل منابع طبیعی و آبخیزداری استان مازندران، متخصصان حوزههای مختلف و نمایندگان استانهای شمالی با اجرای طرح انتقال آب دریای خزر به کویر مرکزی و استان سمنان"، باز هم "دولت محترم همچنان بر اجرای این طرح پافشاری میکند.
خزر حلال تشنگی سمنان نیست
نماینده مردم بابلسر و فریدونکنار در مجلس گفته است که خزر حلال تشنگی سمنان نیست. گرم شدن کره زمین و کاهش بارندگی مشکلاتی برای دریای مازندران به دنبال داشته است؛ امروز شاهد پسروی آب دریای خزر هستیم. در گذشته اسکله دریای خزر حدود ۵۰۰ متر در داخل آب قرار داشت اما امروز به دلیل بیآبی کاملا این اسکله در خشکی است.
به گفته وی، بسیاری از شهرهای کشور در حالحاضر با مشکل کم آبی مواجه هستند اگر قرار به رفع تشنگی استانهای خشک از آب دریای خزر است چرا استانهای اطراف دریای خزر از این آبها بیبهره هستند. در شرایط فعلی کشور مسئولان باید از سخنرانی غیر کارشناسی امتناع کرده و جو حاکم بر جامعه را متشنج نکنند، در غیر اینصورت نه تنها کمکی به بهبود وضعیت نمیکنند بلکه موجب میشوند اعتماد عموم مردم به دولت سیزدهم کاهش یابد.
امروز مشکل بیآبی در بسیاری از استانهای کشور حاکم است اما باید این مسئله ریشهای حل شود؛ چرا آمایش سرزمین برای هر استانی انجام نمیپذیرد و استانی همچون سمنان که ذاتا یکی از مناطق خشک کشور محسوب میشود قربانی پروژههای صنعتی غیر کارشناسی آببر شده است و امروز برای جبران آن دست به تخریب قسمتی دیگر از محیطزیست میزنند.
انتهای پیام/